De kracht van de Mienskip

“Ik ben zelf woonachtig in een krimpgebied; in de regio Noardeast Fryslân”, vertelt gedeputeerde Klaas Fokkinga, “en ik zie het gebied vergrijzen. Maar je moet niet alleen focussen op negatieve zaken, want er gebeuren ook veel goede dingen. Als scholen noodgedwongen moeten fuseren bijvoorbeeld, ontstaat er ook een cohesie, dorpen komen dichter bij elkaar, er ontstaan meer gezamenlijke activiteiten, enzovoort. En positief is ook de extra aandacht die het gebied krijgt, onder andere van de provincie.”

Door Eduard van den Hoff

“Als provincie besteden we veel aandacht aan de gevolgen van krimp; niet voor niets heet ons bestuursakkoord ‘Geluk op 1’. Die titel zegt natuurlijk alles: we moeten zorgen voor een goede leefomgeving. Dus houden we bij al onze besluiten rekening met demografische veranderingen. Denk aan woningbouw, maar ook aan infrastructuur. De Centrale As bijvoorbeeld zorgt ervoor dat het verkeer tussen Dokkum en Nijega niet langer dwars door de dorpen rijdt. Dat vergroot de leefbaarheid aanzienlijk. Natuurlijk ging de aanleg niet zonder slag of stoot: in het begin werd gedacht dat de weg bedoeld was om mensen zo snel mogelijk uit dit gebied te krijgen. Maar nu zien we dat grote bedrijven juist in Dokkum blijven vanwege de goede verbinding. Dit gebied heeft echt potentieel.”

We dicteren niets
“Formeel hebben we in Fryslân één krimpregio: Noardeast Fryslân. Maar krimp kom je in alle kleine kernen tegen, door de hele provincie heen. Het laat zich moeilijk bestrijden door de overheid. In Fryslân geloven we meer in de kracht van de Mienskip. Zij initieert grote en kleine projecten die de leefbaarheid in de dorpen ten goede komen. Gemeenten en provincie stellen zich coöperatief op en dicteren niets. Op dat soort projecten zijn we beretrots. Neem Holwerd aan Zee; dat heeft een enorme uitstraling, tot op rijksniveau aan toe. Dat is begonnen als een initiatief van een heel klein clubje mensen. Het dorp stond er beroerd voor: door krimp waren er veel verwaarloosde huizen. Dat is nu allemaal omgebogen. Wij gaan bij het sluiten van deals, zoals Regio Deals, uit van eigen kracht en niet alleen van behoud van voorzieningen die onder druk staan.”

Krimp in verkiezingsprogramma’s
“Er is veel overleg en uitwisseling van kennis tussen de noordelijke provincies. En we kennen de leerstoel ‘Bevolkingsdaling en Leefbaarheid’ van bijzonder hoogleraar Bettina Bock’ aan de RUG, die door ons, 3 provincies, financieel wordt ondersteund. Er is een landelijk overleg van de zes krimp- en anticipeerregio’s, de K6. Samen vormen we een lobby richting Den Haag zodat de problematiek aandacht krijgt en ook wordt meegenomen in de komende verkiezingsprogramma’s.”

Ander soort energie
“Ondanks de coronacrisis werkt de provincie gewoon door. Het is wel in een andere versnelling maar niet per se een lagere. Het vergt wel een ander soort energie, dit vergaderen vanuit je eigen huis. We hebben GS in twee teams verdeeld. Zo is altijd een helft beschikbaar, mocht binnen een team besmetting plaatsvinden. In principe gaat alles door. Straks mogen we dankzij een spoedwet ook digitaal stemmen als Provinciale Staten. Werkbezoeken vervallen weliswaar, maar het contact vindt nu gewoon telefonisch of online plaats.”

Cultuuromslag
“Mijn provider biedt weliswaar nog geen glasvezel, maar via de reguliere kabel verloopt het werk best goed. Nu we allemaal noodgedwongen thuis zitten, zie je een cultuuromslag ontstaan in het werken. En wanneer breedbandinternet dan overal is aangelegd, is het prima wonen en werken in onze provincie, zelfs in deze regio, dicht bij het werelderfgoed De Waddenzee. In de Randstad is een enorme druk op de woningmarkt en een verhuizing van mensen naar andere delen van Nederland zou prima kunnen: naar Groningen, Drenthe of Fryslân bijvoorbeeld.”